Koncert orkiestry kameralnej 15 maja 2024 (godz. 19)
Orkiestra Kameralna Sinfonia Academica pod dyrekcją Włodzimierza Promińskiego
Kierownictwo artystyczne – prof. dr hab. Leszek Sokołowski, prof. dr hab. Włodzimierz Promiński
W roku 1998 rozpoczęła swoją działalność artystyczną „SINFONIA ACADEMICA” – orkiestra kameralna Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina, Wydziału Instrumentalno – Pedagogicznego w Białymstoku założona przez Leszka Sokołowskiego. Od 2003 r. zespół współtworzy i prowadzi Włodzimierz Promiński – prymariusz KWARTETU CAMERATA. Orkiestra z dużym powodzeniem występowała na wielu prestiżowych koncertach w kraju m.in. w Łazienkach Królewskich w Warszawie, na zakończenie sezonu artystycznego w Filharmonii Białostockiej, koncercie finałowym XVIII CONVERSATORIUM ORGANOWEGO w Legnicy, koncertach w UMFC w Warszawie i za granicą (Francja). Przez dwadzieścia sześć lata swojej działalności zespół współpracował z najwybitniejszymi polskimi dyrygentami i solistami m.in. z Jerzym Maksymiukiem, Konstantym Andrzejem Kulką, Andrzejem Mysińskim, Katarzyną Dudą, Mirosławem Jackiem Błaszczykiem, Marcinem Nałęcz – Niesiołowskim, Janem Miłoszem Zarzyckim, Elżbietą Pańko oraz chórami: Cantica Cantamus, Schola Cantorum Bialostociensis, Polskim Chórem Pokoju, Chórem Kameralnym „AXION” Politechniki Wrocławskiej i wykładowcami białostockiego wydziału UMFC w Warszawie. Dokonał też kilku nagrań dla radia i telewizji, a także nagrał siedem płyt CD: z muzyką W. A. Mozarta, St. Moniuszki, J. S. Bacha, D. Cimarosy, M. Magina, Miłosza Bembinowa, St. Moryty, W. Kilara, R. Twardowskiego, H. M. Góreckiego oraz album z kolędami.
Program koncertu: A. Corelli, W. A. Mozart, R. Twardowski, M. Skoryk
Więcej: https://podlaskifestiwal.pl/imprezy/koncert-orkiestry-kameralnej-sinfonia-academica/
Jan Sebastian Bach, Kantata o kawie BWV 211 (17 maja, godz. 19)
Miły Słuchaczu…
Nim nadstawisz ucha na pierwsze dźwięki instrumentu i głos tenorowego narratora trzeba Ci wiedzieć, że kantata ,,Schweigt stille, plaudert nicht” różni się od większości kompozycji J. S. Bacha o charakterze świeckim. Nie jest to ani muzyczny pean na cześć możnych tego świata ani oderwana od rzeczywistości ziemskiej historia postaci z pogańskiej antycznej mitologii. Choć akcja pozwala umieścić dzieło w środowisku mieszczańskim to nie jest doń ściśle przypisana, nie jest tożsama z tą warstwą społeczną jak BWV 212 z chłopstwem czy BWV 173a z domem panującym. Librecista pochyla się nad filiżanką kawy, drobnym rekwizytem codzienności, a kompozytor oblewa tekst żywotnością, ciepłem i przytulnym półmrokiem germańskiej kawiarenki, w której miało miejsce premierowe wykonanie pracy (do jej zaserwowania słuchaczom nie wybrano pałacu monarszego ani szerokich sal magistrackich). Kantata rozrysowująca nam muzycznie scenkę rodzajową z ludu wziętą powstała dla ludu i z myślą o nim. Barok kojarzy się nam dziś przeważnie z traktowaniem o rzeczach wysokich, dyspucie o śmierci i imponderabiliach, roztrząsaniu delikatnych kwestii filozoficznych czy wznoszących ducha z doliny płaczu ku wyżynom prawideł teologii… Czy jednak, gdyby tak do końca było, ujrzałaby światło dzienne kantata J. F. Telemanna o żałobie po śmierci domowego kanarka, pieszczoszka rodziny trzymanego w ozdobnej klatce na pokojach? I czy powstałaby kantata o kawie, napoju wówczas sfer wyższych, choć – jak widać – spływającym powoli w dół drabiny klas społecznych (ostatnie wersy pracy wzmiankują co najmniej trzy pijące ją pokolenia)?
Ognista sprzeczka, jedna z serii wielu, statecznego ojca z lekkomyślną dorastającą córką zasadza się na nieuporządkowanym przywiązaniu niewiasty do popularnego także dziś czarnego i aromatycznego narkotyku w płynie, serwowanego w dawkach o objętości ceramicznej filiżanki. Znany i kochany gorący napój, który pozwala nam prędzej wybudzić się z objęć Morfeusza jest roku Pańskiego 2024 bezdyskusyjnie bardziej powszechny niż niemal trzy wieki temu i z pewnością towarzyszy nie mniejszej niż wtedy ilości kłótni i nieporozumień. Tytułowa kawa stanowi pretekst do rodzicielskiego wykładu dydaktycznego: niesforne dziewczę stawiając kawę na piedestale uprzykrza się ojcu na tyle, że pod znakiem zapytania staje wydanie panienki za mąż. Córa dba o zapewnienie sobie źródełka dopływu czarnej ambrozji – chcąc pijać kawę niezależnie od okoliczności najpierw wyrzeka się innych przyjemności doczesnego bytowania a potem otwarcie obiecując zamążpójście dodaje do siebie (i do audytorium), że zanim dopuści konkury zawaruje sobie u potencjalnego przyszłego małżonka nieograniczony dostęp do umiłowanego napitku z kawowych ziaren. Stosunki społeczne uwiecznione w dziele dziś wydają się trącące myszką i kategorycznie nie do pomyślenia: to ojciec szuka kandydata na męża córki, wymieniona jest umowa małżeńska ustalająca prawa i obowiązki obu stron, w dodatku kawę bohaterka nasza pija z nawyku graniczącego z uzależnieniem, nie celem pobudzenia się czy dla towarzystwa (może rzeczywiście jej nadużywa katastrofalnie w skutkach?)… Weźmy jednak poprawkę na zamierzchłe czasy powstania kompozytorskiego majstersztyku i potraktujmy Bachowską kantatę o kawie jako uchylenie kotary dziejowej celem wniknięcia w obrazek mieszczański z połowy osiemnastego stulecia po Chrystusie. Zatęchły? A może wciąż w swych zarysach żywy? Oceny podejmij się, Łaskawy Odbiorco, samodzielnie…
Tłumaczenie przygotowane przeze mnie specjalnie na potrzeby niniejszej inicjatywy jest tak proste jak zaparzenie filiżanki kawy! Język nie wzywa na pomoc archaizacji a konwencja rymowana, upodabniająca tekst pracy do uczniowskiego wierszyka, czyni treść przystępną w formie, aczkolwiek nic nieujmującą z przesłania oryginału. Aby jeszcze bardziej przybliżyć przedmiot kantaty odbiorcy współczesnemu spolszczyłem personalia bohaterów. Liesgen (zdrobnienie od Elżbiety) stała się naszą, swojską Elą; kochający, choć może nieco nazbyt nerwowy, Herr Schlendrian zyskuje po przetłumaczeniu nazwisko (czy może przydomek?) Pana Gderacza. Wyobraźmy sobie przestronne wnętrze pokrytej dachówką kamienicy lub pachnące przysmakami drewniane przestrzenie germańskiej XVIII-wiecznej kafejki, w której wzburzony ojciec łaje niefrasobliwą pannicę… Oprócz narratora jesteś tam także Ty, miły Słuchaczu. Duchem jestem z Tobą, a na dowód zasyłam Ci życzenie mile spędzonej artystycznej uczty i translatorskim piórem z serca błogosławię.
Więcej: https://podlaskifestiwal.pl/imprezy/kantata-o-kawie/
Fragment jednego z utworów z programu koncertu – „Tryptyku mariackiego” Romualda Twardowskiego z albumu DUX orkiestry Sinfonia Academica z 2012 roku:
